40 jaar gangmaker in innoverende geneeskunde

Topklinische en klantvriendelijke zorg, hoogwaardige opleiding, grensverleggend wetenschappelijk onderzoek en geëngageerde medewerkers zijn niet alleen fundamenten waarop UZA al 40 jaar bouwt, maar zijn ook verankerd in haar strategie van morgen.

Ontdek de evolutie die UZA gedurende vier decennia doormaakte, en laat net die sterke geschiedenis je inspireren voor de toekomst. Kwalitatieve zorg en vooruitgang zitten immers in ons DNA.

Pioniersjaren Mijlpalen UZA community

Pioniersjaren

... - 1976

Van beboste helling naar Universitair Ziekenhuis

Herken je de plek op de foto?

Waar deze kinderen in de sneeuw speelden, ligt nu de ingang van het UZA. De huizen in de achtergrond liggen aan de Drie Eikenstraat.

Lees meer

1 | 10

Van beboste helling naar Universitair Ziekenhuis

Herken je de plek op de foto?

Waar deze kinderen in de sneeuw speelden, ligt nu de ingang van het UZA. De huizen in de achtergrond liggen aan de Drie Eikenstraat.

Eeuwenlang stond dit domein bekend als Timmerdonk, wat ‘beboste helling’ betekent. De rust in de omgeving werd lang niet verstoord, tot in 1860 het Wilrijkse fort VI werd gebouwd. Dat bracht arbeiders en soldaten met zich mee en ook een gigantische steenbakkerij.

Na een woelige eerste helft van de 20ste eeuw had het fort geen nut meer en kreeg de locatie een herbestemming: van een plek met militaire verdediging centraal naar de UIA-campus; een terrein waar wetenschap floreert, waar kennis wordt doorgegeven en waar precies 40 jaar geleden dit ziekenhuis haar deuren opende.

1976

Een doctoraatsopleiding? Dan ook een ziekenhuis!

In 1972 startte het UIA met een doctoraatsopleiding geneeskunde. Men begon daarom aan het uittekenen van de plannen voor een universitair ziekenhuis in Antwerpen.

Lees meer

2 | 10

Een doctoraatsopleiding? Dan ook een ziekenhuis!

In 1972 startte het UIA met een doctoraatsopleiding geneeskunde, al hoorde daar meteen een uitdaging bij, want doctoraatsstudenten geneeskunde moeten hun opleiding krijgen in een universitair ziekenhuis, en dat was er niet.

Terwijl de studenten en professoren onderdak vonden bij de andere Antwerpse ziekenhuizen (Bedankt, partners!), werden ondertussen de plannen voor een eigen ziekenhuis uitgetekend. Naar grond moest niet ver worden gezocht, want bij de bouw van de UIA was de komst van een ziekenhuis al voorzien.

In 1976 startten de bouwwerken, onder leiding van de UIA, Openbare Werken en Volksgezondheid, studiebureau Sobemap en het architectenbureau Storme Van Ranst. Op de plaats waar jarenlang tomaten en sla uit de grond schoten, werd op drie jaar tijd een hoogtechnologisch gebouw met drieduizend lokalen en zeshonderd bedden neergepoot.

Tuinarchitect Jacques Wirtz gaf het groene landschap en de parking rondom het UZA vorm met oog voor natuurlijke, vloeiende lijnen en inheemse beplanting.

1976

Hedendaagse kunst, verankerd met het gebouw

Steriele witte ziekenhuisgangen, die hebben dit ziekenhuis nooit gekenmerkt. Het UZA – toen nog het Academisch Ziekenhuis Antwerpen – koos bij de oprichting voor vernieuwende architectuur, een kleurrijke inrichting met vast tapijt, en voorzag ruimte voor eigentijdse kunst.

Lees meer

3 | 10

Hedendaagse kunst, verankerd met het gebouw

Steriele witte ziekenhuisgangen, die hebben dit ziekenhuis nooit gekenmerkt. Het UZA – toen nog het Academisch Ziekenhuis Antwerpen – koos bij de oprichting voor vernieuwende architectuur en een kleurrijke inrichting met vast tapijt. Al sinds het prille begin maakt het UZA bij het (her)inrichten van haar gebouwen een budget vrij voor eigentijdse kunst.

De kunstcommissie van de UIA legde vast dat een deel daarvan om geïntegreerd artistiek werk moest gaan. Bovendien moest de kunst de tijdsgeest ademen. Daardoor zijn zoveel hedendaagse kunstwerken van de afgelopen 40 jaar in de UZA-gebouwen zelf verankerd.

1980 - Niele Toroni, La Peinture-Les Piliers

1979

Opendeurweekend lokt 50.000 nieuwsgierigen

Een paar maanden voor het ziekenhuis patiënten zou gaan behandelen, hield het op 19 en 20 mei 1979 een opendeurweekend. Bezoekers kregen de kans om in alle lokalen binnen en buiten te lopen, tot in het operatiekwartier toe.

Lees meer

4 | 10

Opendeurweekend lokt 50.000 nieuwsgierigen

Vlak voor het opendeurweekend moesten we nog snel warmeluchtblazers plaatsen om de cementvloeren te drogen, waarop de vloerbekleding moest worden gelegd. Het groen werd hier aangeplant één dag voor het opendeurweekend. Eigenlijk waren de opendeurdagen een echte overrompeling. Maar liefst 50.000 nieuwsgierigen kwamen hier over de vloer, die gelukkig mét tapijt was bekleed. Theo Van Hoye, directeur alg. diensten tot 2008

1979

Champagne voor de zieken

Op 9 september 1979 verwelkomde het UZA haar eerste patiënten. Op 26 september ging het officieel open.

Lees meer

5 | 10

Champagne voor de zieken

Op 9 september 1979 verwelkomde het UZA haar eerste patiënten. Op 26 september ging het officieel open.

Eind de jaren ‘70 stond het Born Bunge Instituut in Antwerpen bekend om zijn afdelingen neurologie en neurochirurgie en om de behandeling van neus- en keelaandoeningen. Op 9 september sloot het zijn deuren en werd het opgenomen in het UZA. De negen patiënten die toen in Born Bunge gehospitaliseerd waren, werden met ziekenwagens onder politiebegeleiding én onder grote belangstelling van de pers naar het UZA vervoerd. Bij aankomst werden de patiënten feestelijk ontvangen in de hal, met champagne erbij.

1979

Vijf jaar spartelen

Ondanks de massale interesse voor het nieuwe ziekenhuis, was de opstartfase van het UZA geen lachertje. De eerste jaren werden gekenmerkt door torenhoge kosten in combinatie met weinig patiënten. Het UZA gunde zichzelf vijf à zes jaar om uit het financiële dal te klimmen en op volle toeren te beginnen draaien. En dat lukte.

Lees meer

6 | 10

Vijf jaar spartelen

Ondanks de massale interesse voor het nieuwe ziekenhuis, was de opstartfase van het UZA geen lachertje. De eerste vijf jaar werden gekenmerkt door torenhoge kosten in combinatie
met weinig patiënten.

Jan Proesmans, algemeen directeur van 1978 tot 1997:

In 1979 voelde ik mij als een piloot van een boeing met meer personeel dan passagiers.

Sommige van de aangestelde professoren vreesden in die eerste vijf jaar dat het nieuwe ziekenhuis niet voldoende mensen zou lokken. Ze kregen ongelijk. Het UZA gunde zichzelf vijf à zes jaar om uit het financiële dal te klimmen en op volle toeren te beginnen draaien.

En dat lukte. In ‘84 investeert het provinciebestuur onder impuls van gouverneur Andries Kinsbergen in het UZA, waardoor het ziekenhuis een aantal leningen vervroegd kan afbetalen. Niet lang daarna komt het UZA op kruissnelheid en stromen de patiënten vanuit alle hoeken van de provincie en daarbuiten toe. Vandaag is de provincie nog altijd voor 40% mede-eigenaar van de gebouwen van het ziekenhuis.

1983

Hoog bezoek in het UZA

In 1983 viel het UZA een grote eer te beurt: het bezoek van koning Boudewijn en koningin Fabiola.

Lees meer

7 | 10

Hoog bezoek in het UZA

In 1983 viel het UZA een grote eer te beurt: het bezoek van koning Boudewijn en koningin Fabiola.

Marie-Claire Nedée-Schellemans, echtgenote van Fernand Nedée (eerste voorzitter van de UIA), vertelt hoe zij de dag beleefde:

Tijdens de feestelijke ontvangst mocht ik de koningin die dag gezelschap houden. Alle diensthoofden waren present en ook de patiënten verzamelden zich massaal in de gangen. De koningin ging spontaan een babbeltje met hen slaan. Nadien is ze met het hele gezelschap in onze cafetaria gaan eten.

1985

Van AZA naar UZA

Het ziekenhuis heette eerst AZA, maar die eerste A bracht verwarring met zich mee, want die werd soms als de A van Algemeen beschouwd. In 1985 wordt het Akademisch Ziekenhuis Antwerpen daarom omgedoopt tot Universitair Ziekenhuis Antwerpen.

8 | 10

Van AZA naar UZA

1979 - 2004 Oud logo van het UZA

Proffen van het eerste uur

Zij waren er van dag één bij. Wie herkent u nog?

Lees meer

9 | 10

Proffen van het eerste uur

Prof. dr. Koenraad Van Camp, urologie

Prof. dr. Paul Vermeire, pneumologie en prof. dr. Ivo De Leeuw, endocrinologie

Prof. dr. Dirk Brutsaert, cardiologie en prof. dr. Luc Eyckmans, infectieziekten, tropische geneeskunde

Prof. dr. Allan van Oosterom, oncologie

Prof. dr. Paul Walter, cardiochirurgie

Prof. dr. Guillaume Hanegreefs, anesthesie

Prof. dr. Pierre Blockx, nucleaire geneeskunde

Prof. dr. Leo Bossaert, intensieve zorgen

Prof. dr. Philippe Buytaert, gynaecologie en verloskunde

Prof. dr. Arthur De Schepper, radiologie

Prof. dr. Paul Pelckmans, gastro-enterologie

Prof. dr. Jean-Jacques Marquet, NKO

Prof. dr. Erik Eyskens, heelkunde

Prof. dr. Karel Van Acker, pediatrie en prof. dr. Marc De Broe, nefrologie

Prof. dr. Alexander Hubens, heelkunde en prof. dr. Erik Schoofs, heelkunde

Prof. dr. Robrecht Van Hee, algemene heelkunde

Prof. dr. Adolf Neetens, oogheelkunde

Prof. dr. Stefaan Pattyn, tropische geneeskunde

Prof. dr. Wouter Vaneerdeweg, heelkunde

Verhalen uit de pioniersjaren

Zó beleefden zij de eerste jaren in het UZA.

Lees meer

10 | 10

Verhalen uit de pioniersjaren

Theo Van Hoye

Gestart als verantwoordelijke fysische planning aan UIA en op pensioen gegaan als directeur facilitaire diensten van het UZA in 2008.

‘De bouw van het UZA werd begeleid door een werkgroep, met mensen van de UIA, ambtenaren van Openbare Werken en Volksgezondheid, afgevaardigden van studiebureau Sobemap en architectenbureau Storme Van Ranst. Er werd hard gewerkt, het moest vooruit gaan, en we bleven tot ’s avonds doorvergaderen. Het werd een hechte groep, waar zelfs een huwelijk uit is voortgekomen. De bouw verliep zonder al te grote problemen, alleen de constructie van de kelder was lastig, omdat de omgeving zo vochtig was. Ik zie ons daar nog elke dag toekomen met onze laarzen door de slijkboel.‘

–

‘Toen Jan Proesmans werd aangesteld als algemeen directeur, wilden we hem op een gepaste manier ontvangen. We bestelden een traiteur, maar omdat de dag van zijn arriveren alsnog veranderde, dreigden we zonder eten te zitten. Ik heb dan nog een andere traiteur gebeld. Uiteindelijk stonden er niet één, maar twee traiteurs voor de deur. Aan champagne en broodjes geen gebrek!‘

Henri Vandevelde

personeelsdirecteur van 1978 tot 1989

‘Toen ik op 1 oktober 1978 als personeelsdirecteur startte, waren er nog vier andere directeurs, maar op Jan Proesmans en de directeur verpleging na had eigenlijk niemand ervaring met ziekenhuizen. De eerste keer dat we een examensessie organiseerden voor zeven nieuwe functies, kwamen daar zeshonderd mensen op af. Ik herinner me dat iemand boven op een tafel is gaan staan om de kandidaten richtlijnen te geven. Op een andere examendag was het zo mistig dat de kandidaten massaal verloren reden op de wegen en paadjes van het UIA-terrein. Overal zag je mistlampjes schijnen, in alle mogelijke richtingen. Niet op alle functies kwam zoveel volk af. Toen de toenmalige dienst pathologische anatomie een autopsie-assistent zocht, kwamen daar welgeteld vier gegadigden op af. Eentje dacht dat hij voor boekhouder kwam solliciteren en pakte meteen zijn biezen. De professor nam de drie overblijvende kandidaten mee naar een autopsie, en degene die het langst bleef staan, werd aangeworven. Ook verpleegkundigen waren in die tijd niet makkelijk te vinden. Dicht bij huis waren er niet genoeg kandidaten, we hebben bij wijze van spreken heel Limburg afgeschuimd om verplegend personeel te vinden. In de beginperiode hoorde je dan ook veel Limburgs in de gangen.‘

Françoise Lippevelt

administratief medewerker van 1979 tot 2017

‘Toen ik in 1979 begon als secretaresse van Theo Van Hoye durfde de elektriciteit al eens uitvallen. Ik herinner me nog dat de toenmalige personeelsdirecteur soms bij kaarslicht zat te werken. Zelf had ik in het prille begin niet eens een echte bureaustoel. Het was een gewone restaurantstoel, en dus legde ik er twee telefoonboeken op om wat hoger te zitten.‘

Philippe Buytaert

diensthoofd gynaecologie van 1979 tot 2004

‘Van bij de start van het ziekenhuis in 1979 tot in 2004 was ik diensthoofd gynaecologie. We zijn destijds met een heel kleine consultatie gestart. Met een eenvoudig echografisch
toestel hebben we op onze eerste patiënten gewacht. Twee jaar later is de materniteit opengegaan en deed de spitstechnologie haar intrede. Toen hebben we ook een centrum voor reproductieve geneeskunde opgericht en hebben we de gynaecologische oncologie uitgebouwd. Pas veel later zijn het menopauzecentrum, de multi-disciplinaire borstkliniek en de kleinbekkenkliniek erbij gekomen.‘

Jan Proesmans

algemeen directeur van 1978 tot 1997

‘Nog voor de start in 1979 overleed dr. Jan Van Egmond onverwacht, hij zou de eerste algemeen directeur van het UZA worden. Toen ze mij daarop vroegen om me kandidaat te stellen, heb ik eerlijk gezegd lang getwijfeld: een nieuw universitair ziekenhuis leiden was weliswaar een prachtige uitdaging, maar ik had geneeskunde gestudeerd om die ook uit te oefenen. Na wikken en wegen was ik overtuigd en stelde ik me kandidaat. Uit zeventig geïnteresseerden werd ik benoemd. Voor de opening hielden we een dry run, een test waarmee ikzelf als simulatiepatiënt zoveel mogelijk diensten en afdelingen doorliep om mogelijke mankementen op het spoor te komen. Tijdens het uitgeschreven scenario passeerde ik langs de balie, onderging ik allerlei onderzoeken, belandde ik op intensieve zorgen en uiteindelijk zelfs in het mortuarium.‘

William Balliauw

Gestart als hoofdverpleegkundige in 1979 en met pensioen gegaan in 2007

‘Toen ik een paar weken voor de opening als hoofdverpleegkundige startte, koos de toenmalige directeur resoluut voor integrerende verpleegkunde, waardoor elke verpleegkundige de totaalzorg van een aantal patiënten op zich nam. In die tijd was dat nog heel uitzonderlijk. Niet alleen de mensen, het meubilair en de apparatuur waren nieuw, ook de UZA-mentaliteit moest nog gecreëerd worden. Dat ik dat mee heb mogen realiseren, heeft mijn loopbaan een extra dimensie gegeven.‘

Leo Bossaert

diensthoofd intensieve zorgen van 1979 tot 2008

‘Toen ik in 1979 begon als diensthoofd intensieve zorgen, was er ruimte voor 24 bedden, maar er waren er maar 6 in gebruik. De rest van de ruimte kreeg een andere functie, van kapel tot magazijn. In de beginjaren trokken we nog met een grote boodschappenkar naar het magazijn en kozen er dan zelf het materiaal uit wat we nodig hadden.‘

Mijlpalen

1979

40 jaar UZA, 40 jaar transplantatie

In september 1979, amper twee maanden na de opening van het UZA, werd hier al de eerste niertransplantatie uitgevoerd. Tegenwoordig krijgen jaarlijks tientallen UZA-patiënten een donororgaan, een resultaat waarbij zowat alle diensten van het UZA en ver daarbuiten betrokken zijn.

Lees meer

1 | 32

40 jaar UZA, 40 jaar transplantatie

Prof. dr. Van Hee herinnert zich de start van de transplantaties als de dag van gisteren:

Nog voor het UZA de deuren opende, lag er al een samenwerkingsprogramma met ziekenhuizen uit de Antwerpse en Waaslandse regio op tafel. In december ’79, twee maanden na de opening, transplanteerde ik de eerste nier. De patiënt leefde tien jaar met zijn donornier, wat mooi was voor die tijd.

Een overzicht

– 1979 – Eerste niertransplantatie door prof. dr. Van Hee

– 1989 – Eerste gecombineerde nierpancreastransplantatie (een primeur voor Vlaanderen) door prof. dr. Van Hee en prof. dr. Ysebaert

– 1994 – Eerste harttransplantatie door prof. dr. Moulijn

– 1997 – Eerste longtransplantatie door prof. dr. Van Schil

– 1997 – Eerste gecombineerde hart-niertransplantatie door prof. dr. Moulijn en prof. dr. Ysebaert

– 2001 – Eerste levertransplantatie door prof. dr. Ysebaert, prof. dr. Chapelle en dr. Roeyen

– 2002 – Eerste pancreaslevertransplantatie door prof. dr. Ysebaert, prof. dr. Chapelle en dr. Roeyen

– 2003 – Eerste pancreastransplantatie – door prof. dr. Ysebaert, prof. dr. Chapelle en dr. Roeyen

– 2012 – Eerste dunnedarmtransplantatie – door prof. dr. Ysebaert, prof. dr. Chapelle en dr. Roeyen

1979 - Eerste transplantcoördinatoren Stef Truyens en Mieke Briels. Vandaag leidt een team van drie transplantcoördinatoren de donorprocedure in goede banen.

1979

Intensieve zorgen, intensieve samenwerking

Met haar start in 1979 is de dienst intensieve zorgen, onder leiding van prof. dr. Leo Bossaert, één van de eerste UZA-diensten. Op dat moment bestaat de dienst uit zes bedden, in de loop der jaren worden dat er 45. In 2023 komen er nog eens 15 bij. Dan verplaatst de dienst naar de nieuwe vleugel Q.

Lees meer

2 | 32

Intensieve zorgen, intensieve samenwerking

Een terugblik op 40 jaar intensieve zorgen met voormalig diensthoofd prof. dr. Bossaert en een vooruitblik met huidig diensthoofd prof. dr. Jorens.

1981

Binnenkijken in het kathlab

In 1981 werd de eerste katherisatiezaal in het UZA in gebruik genomen. Vandaag is het hartkatheterisatielaboratorium kathlab) van het UZA, zeg maar kathlab, met zijn zes zalen één van de grootste in België. Een gespecialiseerd team van interventiecardiologen, invasieve cardiologen, ritmologen, verpleegkundigen en technici staat 24/24u klaar.

Lees meer

3 | 32

Binnenkijken in het kathlab

In 1981 werd de eerste katherisatiezaal in het UZA in gebruik genomen. Vandaag is het hartkatheterisatielaboratorium van het UZA, zeg maar kathlab, met zijn zes zalen één van de grootste in België. Een gespecialiseerd team van interventiecardiologen, invasieve cardiologen, ritmologen, verpleegkundigen en technici staat 24/24u klaar voor dringende diagnostiek en behandeling van hartziekten.

Prof. dr. Chris Vrints, voormalig diensthoofd cardiologie, blikt terug op bijna 40 jaar katheterisatie in het UZA:

De eerste katheterisatiezaal werd in 1981 in gebruik genomen. In die tijd was katheterisatie louter een diagnostische techniek ter voorbereiding op een operatie, maar met de komst van ballondilatatie konden we plots ook aandoeningen van de kroonslagaders behandelen zonder dat de patiënt geopereerd moest worden. Vandaag kunnen we tijdig via hartkatheterisatie voorkomen dat de hartspier onherroepelijk beschadigd wordt en hartfalen optreedt. Het UZA heeft in de behandeling van het hartinfarct altijd een voortrekkersrol gespeeld. Zo waren we een van de eerste ziekenhuizen met een permanente wachtdienst voor de acute behandeling van hartinfarcten met ballondilatatie. De dienst cardiologie nam ook het voortouw in sensibilisatieacties die mensen moeten aansporen om alerter te reageren bij pijn op de borst.

1982

Slaap patiëntje slaap

Het grootste slaapcentrum van het land ligt in het UZA. In 1982 opende het met vier bedden. Vandaag is het een multidisciplinair centrum dat de patiënt in zijn geheel onder de loep neemt. Het slaapcentrum telt op dit moment zestien bedden voor volwassenen en vijf voor kinderen.

4 | 32

Slaap patiëntje slaap

1983

Voortrekker in celtherapie

In 1983 start de dienst hematologie als één van de eerste centra in Vlaanderen met beenmerg- of stamceltransplantaties, het bekendste voorbeeld van celtherapie. In 2005 richt het UZA het Centrum voor Celtherapie en Regeneratieve Geneeskunde (CCRG) op, waarbinnen onderzoekers celmateriaal bewerken.

Lees meer

5 | 32

Voortrekker in celtherapie

Prof. dr. Berneman, diensthoofd hematologie, stond mee aan de wieg van het CCRG:

De voorbije 35 jaar groeide de kennis rond onze lichaamscellen exponentieel. Het zet de deur voor andere toepassingen langzaam maar zeker open, van het bestrijden van hiv en agressieve kankers tot het genezen van ooraandoeningen en het opnieuw doen aangroeien van levers. De nieuwe toepassingen zitten nog in een experimenteel stadium, maar voor sommige domeinen, waaronder de cardiologie, zijn de verwachtingen hooggespannen.

1984

De eerste openhartoperatie

Dit team van prof. dr. Walter voerde in het UZA in 1984 de eerste openhartoperatie uit.

6 | 32

De eerste openhartoperatie

1985

Een MUG de baan op

Op initiatief van prof. dr. Luc Beaucourt stuurt het UZA in 1985 als eerste ziekenhuis in de provincie Antwerpen een MUG met een medisch team en gespecialiseerde apparatuur de baan op.

Lees meer

7 | 32

Een MUG de baan op

Op initiatief van prof. dr. Luc Beaucourt (diensthoofd spoedgevallen tot 2011) stuurt het UZA in 1985 als eerste ziekenhuis in de provincie Antwerpen een MUG met een medisch team en gespecialiseerde apparatuur de baan op.

Door binnen de paar minuten een spoedarts bij het slachtoffer te hebben, kun je levens redden. Ook bij zware verkeersongevallen is het een wereld van verschil als er snel een arts bij is. Niet voor niets spreken we van het gouden uur. prof. dr. Luc Beaucourt

De MUG kreeg opvolgers in zowat alle andere grote ziekenhuizen in België.

1985

Patiënten en organen via de lucht

In 1985 legt het UZA een helihaven aan voor patiëntentransport. In maart 1996, twee jaar na de opstart van het harttransplantatieprogramma, brengt de helikopter voor het eerst een donorhart naar het ziekenhuis.

Lees meer

8 | 32

Patiënten en organen via de lucht

In 2004, in aanloop naar de werken aan de Antwerpse Ring, start het UZA tijdelijk met een eigen helikopterdienst. Tussen juni 2004 en begin november 2005 steeg de UZA-helikopter maar liefst 241 keer op. Op dit moment hebben we geen eigen helikopter meer, maar wordt de helihaven nog steeds gebruikt voor orgaantransport of voor de opvang van patiënten met een trauma of hartstilstand.

1996 - Eerste helikoptervlucht met donorhart aan boord landt op helihaven UZA.

1986

Radiologische revolutie

In 1986 gebruikt het UZA als eerste universitair ziekenhuis in Vlaanderen een MRI, op dat moment dé nieuwste aanwinst voor medische beeldvorming. Sindsdien ondergaat de dienst radiologie een verregaande digitaliseringskuur, met technieken die ondertussen zijn gebaseerd op artificiële intelligentie.

Lees meer

9 | 32

Radiologische revolutie

Voormalig diensthoofd prof. dr. Parizel vertelt:

Aan de hand van de evolutie van bepaalde scans zien we of de medicatie aanslaat. Voor een radioloog is zo’n analyse tijdrovend en onnauwkeurig. Artificiële intelligentie doet de analyse gedetailleerd en in een paar seconden. De computer vergelijkt de scans punt per punt en berekent welke letsels zijn toegenomen, afgenomen of gelijk zijn gebleven.

1986

Eerste Antwerpse IVF-baby

Het pionierswerk van prof. dr. Luc Delbeke en zijn team leidde in 1986 tot de eerste IVF-baby in Antwerpen.

Lees meer

10 | 32

Eerste Antwerpse IVF-baby

Het pionierswerk van prof. dr. Luc Delbeke en zijn team leidde in 1986 tot de eerste IVF-baby in Antwerpen. De baby was het kind van tot Belg genaturaliseerde Chinezen en zij wilden anoniem blijven.

Marjolein uit Schoten was de tweede baby die in 1986 in het UZA het levenslicht zag dankzij IVF:

Ik vind het wel speciaal dat ik een proefbuisbaby ben. Mijn ouders hebben er veel voor overgehad om mij te krijgen.

Vandaag worden er jaarlijks meer dan 700 IVF-behandelingen opgestart en behoort het CRG-UZA tot de top in België wat betreft het aantal levend geboren kinderen na IVF. Het centrum was één van de eerste centra die “single embryo transfer” toepaste om het stijgend aantal meerlingen te verminderen.

1988

Splitsing Siamese tweeling

In 1988 scheidden prof. dr. Wouter Vaneerdeweg en zijn team de Siamese tweeling Antoinette en Astrid, uit het toenmalige Zaïre. “Een bijzonder complexe ingreep”, herinnert prof. dr. Vaneerdeweg zich.

Lees meer

11 | 32

Splitsing Siamese tweeling

Antoinette stierf kort na de operatie. De kindjes moesten één lever delen, maar Antoinette had ook een ernstige afwijking aan het hart, en die werd haar fataal. Astrid vloog daarop wel terug naar Zaïre, maar liet, nog voor ze terug op controle-afspraak in België kon komen, het leven in het Gécamines Sud Ziekenhuis in Lubumbashi.

1989

Een herboren neonatologie

Na de nieuwe wetgeving van 1989 verhuist neonatologie onder leiding van prof. dr. Van Reempst van intensieve zorgen naar een eigen afdeling met eigen bestaffing. De nieuwe ruimte was voorzien van gespecialiseerde toestellen om de allerkleinsten met de beste zorg te omringen.

Lees meer

12 | 32

Een herboren neonatologie

In 2015 trekt de dienst in het nieuwe Moeder- en kindcentrum. Vooral de nieuwe indeling valt op: de kindjes liggen niet meer in een grote zaal met meerdere couveuses, wel in aparte kamers rond een centrale desk. “De kindjes ervaren zo minder storende prikkels en de extra privacy komt de binding tussen ouders en kind alleen maar ten goede”, vertelt voormalig diensthoofd prof. dr. Patrick Van Reempts.

1996

Slaapapneu? Tong stimuleren!

In 1996 behandelt prof. Van de Heyning de eerste patiënt ter wereld met een neurostimulator tegen slaapapneu, een implantaat dat de tongzenuw stimuleert.

Lees meer

13 | 32

Slaapapneu? Tong stimuleren!

In 1996 behandelt prof. dr. Van de Heyning de eerste patiënt ter wereld met een neurostimulator tegen slaapapneu, een implantaat dat de tongzenuw stimuleert (Medtronic).

Nadien werd onder zijn leiding de tweede generatie van het chirurgische tongzenuw implantaat (Inspire® Upper Airway Stimulation (UAS) therapie) getest in een eerste Europese studie. De resultaten, die in 2012 werden gepubliceerd in het NKO toptijdschrift “Laryngoscope”, waren beloftevol.

Op basis van de criteria uit de eerste studies kon in 2014 de STAR-studie (Stimulation Therapy for Apnea Reduction) van start gaan met 22 deelnemende centra uit Europa en VS. Van de 126 patiënten die in het kader van de STAR-studie behandeld werden met het Inspire® UAS chirurgische tongzenuw implantaat (Stimulation Therapy for Apnea Reduction) had 68% na een jaar een significante vermindering van het aantal apneus tijdens hun slaap tot het niveau van een gezonde persoon. Prof. dr. Paul Van de Heyning en prof. dr. Olivier Vanderveken leverden een essentiële bijdrage aan deze studie.

Recent gebeurden in het UZA de eerste operaties met een nieuwe variant op de tongchip (Genio® van Nyxoa).

1997

Zuurstof tanken

In 1997 krijgt het UZA een hyperbare kamer, een tank van negen ton waarin tot twaalf patiënten tegelijk onder verhoogde druk zuurstof krijgen wanneer ze bijvoorbeeld kampen met een CO-vergiftiging, een duikongeval, plotse doofheid of slecht helende wonden.

Lees meer

14 | 32

Zuurstof tanken

Vandaag gaan jaarlijks zo’n 400 patiënten de hyperbare kamer in, wat goed is voor ongeveer 3.500 à 4.000 sessies per jaar.

De hyperbare kamer kreeg onlangs nog enkele nieuwe snufjes.

1997

Computer en robot als rechterhand van de chirurg

In 1997 start het UZA als eerste ziekenhuis in België met computergeassisteerde chirurgie en in 2000 is het het eerste Vlaamse ziekenhuis dat de stap naar robotchirurgie zet. De primeur is op dat moment weggelegd voor de Da Vinci-robot binnen de dienst abdominale heelkunde. Vandaag werken negen diensten met zo’n robot.

15 | 32

Computer en robot als rechterhand van de chirurg

1997 - Computer-geassisteerde chirurgie op de dienst orthopedie.

1998

Let us all unite

Onder impuls van toenmalig algemeen directeur Paul Van Remoortere wordt in 1998 de Raad van Universitaire Ziekenhuizen opgericht in het UZA.

Lees meer

16 | 32

Let us all unite

Onder impuls van toenmalig algemeen directeur Paul Van Remoortere wordt in 1998 de Raad van Universitaire Ziekenhuizen opgericht in het UZA. De ambitie? Alle initiatieven en belangen van de zeven Belgische universitaire ziekenhuizen coördineren en verdedigen wat onderzoek, zorg en opleiding betreft.

1999

Bag-in-the-lens

In 1999 ontwikkelt prof. dr. Tassignon de revolutionaire ‘bag-in-the-lens’ operatietechniek voor cataract. De nieuwe lens van de patiënt wordt niet meer in het kapselzakje geplaatst, maar omgekeerd: het kapselzakje wordt in de nieuwe lens geplaatst. Uit deze techniek vloeit in 2006 ook hoog bezoek voort.

Lees meer

17 | 32

Bag-in-the-lens

In 1999 ontwikkelt prof. dr. Tassignon de revolutionaire ‘bag-in-the-lens’ operatietechniek voor cataract. De nieuwe lens van de patiënt wordt niet meer in het kapselzakje geplaatst, maar omgekeerd: het kapselzakje wordt in de nieuwe lens geplaatst. Daardoor kan de aandoening nadien niet meer terugkeren. Tassignon’s bedachte ingreep werd officieel erkend als uitvinding.

Uit deze techniek vloeide ook hoog bezoek voort. Koning Albert II werd in 2006 in het UZA succesvol met de bag-in-the-lens-techniek geopereerd.

2000

Millenniumbom ontmijnd

Het jaar 2000 nadert en de geruchten over de millenniumbom nemen toe.

Lees meer

18 | 32

Millenniumbom ontmijnd

Het jaar 2000 nadert en de geruchten over de millenniumbom nemen toe.

Walter Claes, toenmalig hoofd biotechnisch onderhoud, vertelt:

Informatici hadden destijds programma’s geschreven waarin data maar met twee cijfers werden weergegeven. Net als vele andere ziekenhuizen was het UZA bang dat bepaalde computergestuurde apparaten het massaal zouden laten afweten als het interne jaartal van ‘99 op ‘00 sprong. Het UZA liet niks aan het toeval over en investeerde tussen 1997 en 2000 vele miljoenen franken om soft- en hardware te vervangen. Of dit achteraf bekeken nodig was, daarover liepen de meningen nadien uiteen.

2003

Test, 1, 2

Fase II- en vooral fase III- en IV-onderzoeksstudies voor farmaceutische stoffen vonden al van bij de start plaats in het UZA in 1979. In 2003 stampt het UZA in twee weken tijd ook een research unit voor fase 1-onderzoek uit de grond.

Lees meer

19 | 32

Test, 1, 2

Fase II- en vooral fase III- en IV-onderzoeksstudies voor farmaceutische stoffen vonden al van bij de start plaats in het UZA, maar in 2003 stampt het UZA in twee weken tijd ook een research unit voor fase 1-onderzoek uit de grond.

Nieuwe farmaceutische stoffen waarvan in het labaratorium is gebleken dat ze veelbelovende eigenschappen bezitten, worden hier voor het eerst op mensen uitgetest. Niet alleen op patiënten, ook op gezonde proefpersonen. Op dit ogenblik gebeurt in de unit voornamelijk onderzoek naar middelen tegen kanker.

2006

Sterk hersenwerk

Het NVCA (Neurovasculair Centrum Antwerpen) is in 2006 ontstaan vanuit de intensieve samenwerking tussen de diensten interventionele neuroradiologie, neurochirurgie en neurologie. Het is een gespecialiseerd centrum voor de behandeling van vasculaire aandoeningen in hersenen en ruggenmerg, zoals een beroerte, aneurysma’s en arterioveneuze malformaties.

Lees meer

20 | 32

Sterk hersenwerk

Ieder jaar voert het multidisciplinaire team zo’n 250 behandelingen uit. Door de kennis en ervaring van de verbonden artsen en gestructureerd overleg kunnen we onze patiënten een optimale individuele behandeling aanbieden.

2009

MOCA: kankerbehandeling op maat voor elke patiënt

In 2009 wordt in het UZA het Multidisciplinair Oncologisch Centrum Antwerpen (MOCA) opgezet, een overkoepelende structuur voor iedereen die in dit ziekenhuis een kankerbehandeling krijgt.

Lees meer

21 | 32

MOCA: kankerbehandeling op maat voor elke patiënt

In 2009 wordt in het UZA het Multidisciplinair Oncologisch Centrum Antwerpen (MOCA) opgezet, een overkoepelende structuur voor iedereen die in dit ziekenhuis een kankerbehandeling krijgt.

De verschillende soorten kanker worden gegroepeerd in elf clusters, opdat alle betrokkenen een behandelingsstrategie op maat van de patiënt kunnen uitstippelen. Het UZA legt de nadruk op de persoonlijke begeleiding van haar kankerpatiënten. We streven ernaar om elke patiënt tijdens het volledige traject bij te staan met een maatschappelijk werker, een psycholoog, een verpleegkundig trajectbegeleider en indien nodig een diëtist.

2011

Draadloos naar de dokter

Een arts die automatisch een bericht krijgt als je hartritme rare sprongen maakt, of de diabetesverpleegkundige die vanop afstand mee volgt hoe je suikerspiegel evolueert, dat gebeurt sinds 2011 in het UZA onder de noemer telegeneeskunde, waardoor bepaalde evoluties veel sneller kunnen worden opgespoord.

Lees meer

22 | 32

Draadloos naar de dokter

Prof. dr. Hans, medisch directeur, over de opmars van telegeneeskunde en e-health in de zorg:

Ik ben ervan overtuigd dat het de globale kwaliteit van de gezondheidszorg zal verbeteren. De opvolging is beter, patiënten en zorgverleners staan nauwer in contact met elkaar, problemen komen sneller aan het licht, we kunnen sneller ingrijpen en ook de interactie tussen de zorgverleners in en buiten de ziekenhuizen verbetert. Het maakt deel uit van de evolutie naar een virtueel ziekenhuis.

2011

Preciezer werken bij schisisoperaties

De eerste succesvolle schisisoperatie met de robot is in 2011 een wereldprimeur voor het UZA.

Lees meer

23 | 32

Preciezer werken bij schisisoperaties

De eerste succesvolle schisisoperatie met de robot is in 2011 een wereldprimeur voor het UZA. Intussen opereert de dienst alle kinderen met schisis uit de regio Antwerpen met de robot.

Prof. dr. Nasser Nadjmi, diensthoofd mond-, kaak- en aangezichtschirurgie:

Wij zijn het enige ziekenhuis ter wereld dat robotchirurgie gebruikt om het verhemelte te sluiten. Met die techniek krijg je zelfs de fijnste zenuwen, spieren en bloedvaatjes haarscherp in beeld. Daardoor heb ik letterlijk geen enkele patiënt met achteraf nog een opening in het verhemelte en ontwikkelt de overgrote meerderheid een goede spraak. De meesten hebben geen logopedie nodig. Uniek is ook dat wij de reconstructie van de kaak al op de leeftijd van vijf jaar plannen. Meestal is dat maar tussen de leeftijd van acht à dertien jaar. Uit onze studies blijkt echter dat het geen nadelen heeft om die ingreep vroeger uit te voeren. Zo zijn de kinderen ook al van hun schisis verlost nog voor ze naar het eerste leerjaar gaan.

2012

Kinderoncologie in het UZA

In 2012 opent het UZA een multidisciplinaire kinderoncologische verpleegafdeling, dat zorg op kindermaat aanbiedt, in samenwerking met de dienst pediatrische hematologie, oncologie en stamceltransplantatie van het UZ Gent. Lees meer in Maguza.

24 | 32

Kinderoncologie in het UZA

2014

Gezag in Ebola

Minister van Volksgezondheid Maggie De Block stelt in 2014 prof. dr. Erika Vlieghe, diensthoofd algemene inwendige en tropische geneeskunde, aan als nationaal Ebola-coördinator. In 2015 richt het UZA een aparte eenheid op voor mogelijke ebolapatiënten. Op amper veertien dagen tijd bouwt de technische dienst een leegstaande eenheid van de afdeling spoedgevallen om tot ebola-unit. Die is er vandaag nog steeds.

25 | 32

Gezag in Ebola

2014

Pijn op het spoor

Als eerste in de wereld gebruikt het UZA in 2014 een toestel dat acute pijn objectief meet. Drie jaar later beleeft de dienst opnieuw een wereldprimeur: het vernieuwde pijncentrum kan pijnklachten heel precies gaan typeren. Omdat elk onderdeel van het pijngeleidingssysteem apart kan worden getest, kan de oorzaak van de pijn daardoor veel makkelijker worden gevonden en opgelost.

26 | 32

Pijn op het spoor

2015

Like a boss

Sinds het prille begin van het UZA was het ziekenhuis onderdeel van de Universiteit Antwerpen, maar begin 2015 wordt het UZA een zelfstandige entiteit. Hoewel we sindsdien onze eigen route varen, gebeurt dat nog steeds zij aan zij met de Universiteit.

27 | 32

Like a boss

2015

Moeder- en kindcentrum brengt zorg voor jongste patiëntjes samen

Op 21 mei 2015 opent Hare Majesteit Koningin Mathilde officieel het Moeder- en kindcentrum van het UZA, waar ouders en hun kinderen centraal staan. Alle nodige specialisten van kindergeneeskunde, gynaecologie, verloskunde en neonatologie organiseren zich samen op één plaats rond het gezin, volgens het principe van family centered care. In 2020 bestaat het centrum 5 jaar.

28 | 32

Moeder- en kindcentrum brengt zorg voor jongste patiëntjes samen

2016

Sneller continent na operatie bij prostaatkanker

Dr. Karen Fransis introduceert in 2016 als eerste in België de Bocciarditechniek, een nieuwe robottechniek voor de verwijdering van de prostaat bij prostaatkanker waarmee patiënten veel sneller weer continent zijn. In 2018 wordt dr. Fransis de eerste vrouwelijke arts in Europa die urologen opleidt om vernieuwende robotoperaties onder de knie te krijgen. Ook vandaag nog leert zij collega-urologen nieuwe technieken aan in het UZA.

Lees meer

29 | 32

Sneller continent na operatie bij prostaatkanker

Dr. Karen Fransis introduceert in 2016 als eerste in België de Bocciarditechniek, een nieuwe robottechniek voor de verwijdering van de prostaat bij prostaatkanker. Met die zogenaamde retzius-sparende techniek of Bocciardi-techniek zijn patiënten veel sneller weer continent na de verwijdering van hun prostaat: 70 tot 90 % van de patiënten heeft twee weken na de ingreep terug controle over zijn blaas, tegenover 5 tot 10% bij de reguliere techniek.

In 2018 wordt dr. Fransis ook de eerste vrouwelijke arts in Europa die urologen opleidt om vernieuwende robotoperaties onder de knie te krijgen. Ook vandaag nog leert zij collega-urologen nieuwe technieken aan in het UZA.

2016

UZA foundation: geef innovatie alle kansen

Om fondsen te werven voor innovatieve projecten en grensverleggend onderzoek, werd in september 2016 de UZA foundation opgericht.

Lees meer

30 | 32

UZA foundation: geef innovatie alle kansen

Om fondsen te werven voor innovatieve projecten en grensverleggend onderzoek, werd in september 2016 de UZA foundation opgericht. Tot op vandaag hebben we 2.000 donateurs die met hun gift, klein of groot, bijdragen aan de diensten van het UZA. Iedereen die een gift schenkt, bepaalt mee waarvoor die wordt gebruikt en kan nadien het onderzoek mee volgen.

Lees meer op www.uzafoundation.be

2018

Ultraprecieze robot geeft slechthorenden meer kansen

Chirurgen zoeken altijd naar de minst invasieve manier om hun doel te bereiken. In 2018 plaatsen prof. dr. Van de Heyning en prof. dr. Vedat Topsakal voor het eerst een binnenoorimplantaat met behulp van een robot bij een patiënt in het UZA.

Lees meer

31 | 32

Ultraprecieze robot geeft slechthorenden meer kansen

Een robot die met adembenemende precisie een toegang maakt naar het slakkenhuis: het gebeurde voor het eerst hier in het UZA. De nieuwe techniek maakt het cochleair implantaat in de toekomst wellicht beschikbaar voor nog meer patiënten.

Chirurgen zoeken altijd naar de minst invasieve manier om hun doel te bereiken. In 2018 plaatsen neus-, keel- en oorchirurgen prof. dr. Van de Heyning en prof. dr. Vedat Topsakal voor het eerst een binnenoorimplantaat met behulp van een robot bij een patiënt in het UZA. Anders dan bij de bekende Da Vinci Robot, die aangestuurd wordt door de bewegingen van de chirurg, gebeurt de operatie in dit geval door een navigatiegestuurde robot. Een prototype van de robot werd in Zwitserland al gebruikt voor de plaatsing van een cochleair implantaat, een toestel voor slechthorenden dat geluiden omzet in elektrische prikkels.

In tegenstelling tot andere vormen van robotchirurgie waarbij de robot wordt aangestuurd door bewegingen van de chirurg, voert de robot bij een HEARO® procedure de bewegingen geheel zelfstandig uit, op basis van een vooraf door de chirurg vastgelegd plan.

Delicate operatie

Aan de eerste ingreep ging een jaar voorbereiding vooraf. Chirurgen en ingenieurs bepaalden wat het beste traject was om het slakkenhuis te benaderen en hoe de positie exact bepaald kon worden. Tijdens de operatie volgen chirurgen en ingenieurs elke stap nauwlettend op. Zo wordt de robot met een pedaal bediend voor het traject in het slakkenhuis. De eerste operatie bleek een succes te zijn. Ook daaropvolgende gelijkaardige operaties waren succesvol. Dit komt doordat de elektrode met de robot beter geplaatst kan worden dan met de hand. De operatie is hierdoor een wereldprimeur. “Nooit eerder heeft een robot dit type oorchirurgie gedaan”, vertelt prof. dr. Vedat Topsakal.

LEES HIER HET VOLLEDIGE ARTIKEL UIT MAGUZA.

2018 Prof. dr. Vedat Topsakal, neus-, keel- oorchirurg

2019

Dit was 2019

Ook in 2019 zette het UZA het streven naar topklinische -en klantvriendelijke zorg, hoogwaardige opleiding en grensverleggend wetenschappelijk onderzoek onverminderd verder. U leest er alles over in dit jaarverslag.

32 | 32

Dit was 2019

UZA Community

UZA-community

Welke unieke kenmerken maken deel uit van het DNA van het UZA? Door een diepgravende terugblik vonden we de rode draad. De UZA-community is ontegensprekelijk het juiste antwoord. Als universitair ziekenhuis is onze nieuwsgierigheid naar wetenschappelijk onderzoek nooit ver weg, we streven voortdurend naar betere kwaliteit in de zorg voor onze patiënten, onze vrijwilligers zijn onmisbaar en onze medewerkers zetten in de loop der jaren tal van sportieve en culturele initiatieven op. Door deze acties zijn onze medewerkers fier op het UZA. En wij zijn fier op hen.

1 | 13

UZA-community

Kwaliteit met de grote K

Hoogstaande kwaliteit leveren is voor het UZA prioriteit nummer één. Het UZA staat dan ook voor een cultuur van continu leren en verbeteren en werkt hieraan via verschillende kwaliteitsprogramma’s en interdisciplinaire verbeteracties. Ook de volgende jaren willen we blijven groeien binnen kwaliteitsvolle en veilige zorg. Met leermomenten die we inbouwen in de dagelijkse workflow en door te luisteren naar en af te toetsen bij patiënten en hun naasten. Ontdek hier ons kwaliteitsbeleid.

2 | 13

Kwaliteit met de grote K

2011

Lean on me

Voortdurend verbeteren, een principe dat we kennen uit de Lean-filosofie, inspireert sinds 2011 onze medewerkers om verbeterinitiatieven te nemen en uit te voeren. De focus ligt op de optimalisatie van het proces rond de zorg, zodat we meer tijd krijgen voor het primaire zorgproces en voor de activiteiten die de patiënten en hun familie écht belangrijk vinden. Lees er meer over op onze website.

3 | 13

Lean on me

2012

Spreken, leren en verbeteren

Voortdurend verbeteren binnen een veilige cultuur loopt als een rode draad door onze organisatie. Om onveilige situaties in de zorg zo veel mogelijk te voorkomen, werken we al tien jaar aan een cultuur waarin medewerkers zichzelf veilig voelen om incidenten of bijnaincidenten te melden. De open cultuur waarin artsen en verpleegkundigen in een vlakke hiërarchie met elkaar omgaan, gaat terug tot aan de pioniersjaren van het UZA. Sinds 2012 doen we dit in het veiligheidsmanagementsysteem ‘UZA meldt en leert’.

Lees meer

4 | 13

Spreken, leren en verbeteren

Sinds 2012 doen we dit in het veiligheidsmanagementsysteem ‘UZA meldt en leert’. Het geeft ons de kans om te leren uit fouten die zich voordoen door de bijhorende processen en patronen kritisch te analyseren. Door samenwerking tussen de zorgteams, de afdeling kwaliteit en lean en een analyseteam van experten is alles bespreekbaar en worden oplossingen ingevoerd die mede vanuit de werking zelf ontstaan. Het recept voor een overtuigende verbetering.

We zetten nog een stap verder. Een (bijna-) incident kan medewerkers aangrijpen. Ze kunnen dan beroep doen op een peer support team – speciaal opgeleide collega’s die hen helpen om de gebeurtenis te verwerken.

Lees het interview met kwaliteitscoördinator Ingrid Roosen en diensthoofd neonatologie prof. dr. Twan Mulder in Maguza.

2017

Magnetische zorgkracht

In 2017 behaalde het UZA als eerste ziekenhuis in Europa de Magnet®-erkenning, wereldwijd de hoogste erkenning voor verpleegkundige zorg.

Lees meer

5 | 13

Magnetische zorgkracht

In 2017 behaalde het UZA als eerste ziekenhuis in Europa de Magnet®-erkenning, wereldwijd de hoogste erkenning voor verpleegkundige zorg.

De kracht die uitgaat van Magnet®-ziekenhuizen komt voort uit de sterke betrokkenheid en grote mate van autonomie van de zorgverleners. Zij werken resultaatsgericht en datagedreven aan continue verbetering op vlak van patiëntenzorg en werkomgeving, en dat met behulp van interne en externe toetsing. Het bracht een boeiend internationaal netwerk voor kennisuitdeling over verpleegkundige zorg voort, en een jaarlijks terugkerend moment van kruisbestuiving tussen UZA-zorgteams door het interactief tonen en uitleggen van hun verbeterinitiatieven aan elkaar, de Magnet® Market.

2018

Veilig = heilig

In 2015 ontving het UZA als een van de eerste ziekenhuizen in Vlaanderen het internationale kwaliteitslabel Joint Commission International. In 2018 konden we na een nieuwe audit opnieuw bevestigen aan deze hoge internationale standaarden voor zorgkwaliteit en patiëntveiligheid te beantwoorden.

Lees meer

6 | 13

Veilig = heilig

In 2015 ontving het UZA als een van de eerste ziekenhuizen in Vlaanderen het internationale kwaliteitslabel Joint Commission International.

Een verwezenlijking die veel verder gaat dan het oog reikt. De UZA-teams legden al met lean en productive ward een groeitraject af in het bewust denken over en werken aan de vele dimensies van kwaliteit: is onze zorg doelmatig, hoe bieden we continuïteit en integratie van zorg, verbeteren de klinische uitkomsten en ervaren patiënten en hun geliefden dat ook zo? In de aanloop van de JCI-accreditatie werd er verder stevig gewerkt aan programma’s rond onder meer gevaarlijke medicatie, safe surgery, duidelijke communicatie, patiëntidentificatie en een actieve betrokkenheid van studenten en assistenten in de kwaliteitswerking.

Een systeemaudit is een hefboom om processen in kaart te brengen, kritisch te toetsen aan evidentie en praktijkervaring en te benchmarken met internationale voorbeeldorganisaties. Maar het is niet het label dat aantoonbare impact creëert, het is de dynamiek en open geest van onze teams die met de juiste handvaten en prioriteiten aan de slag gaan.

In 2018 konden we na een nieuwe audit bevestigen aan deze hoge internationale standaarden voor zorgkwaliteit en patiëntveiligheid te beantwoorden.

2018

Traumazorg waar je op kunt rekenen

Dankzij een doorgedreven samenwerking tussen alle betrokken UZA-zorgverleners en met de noodcentrale, medische urgentieteams, partnerziekenhuizen, gespecialiseerde revalidatiecentra én de patiënt krijgt het UZA in 2018 een internationale erkenning als level-1 traumacentrum van de Deutsche Gesellschaft für Unfallchirurgie (DGU). Het supraregionaal traumacentrum krijgt een jaar later ook als eerste Europees centrum de JCI-erkenning voor zijn zorgprogramma ‘majeur trauma’.

Lees meer

7 | 13

Traumazorg waar je op kunt rekenen

Mensen die na een ongeval met complexe en zware letsels op spoed terechtkomen, doorlopen een gans traject doorheen het ziekenhuis, gaande van de kritische diensten, radiologie, chirurgische diensten, OK, pijncentrum, fysische geneeskunde, tot de verpleegafdelingen.

Het supraregionaal traumacentrum krijgt een jaar later als eerste Europees centrum de JCI-erkenning voor zijn zorgprogramma ‘majeur trauma’.

Dr. Philip Verdonck, coördinator van het traumacentrum:

We hebben de voorbije jaren samen met vele partners in en buiten het ziekenhuis hard gewerkt aan een supraregionaal traumanetwerk waarin er gestreefd wordt naar betere uitkomsten voor mensen die een ongeval meemaken.

The next generation

Opleiding zit in onze genen. Het is de reden dat we vandaag samen onze veertigste verjaardag vieren. De plannen voor het UZA werden immers uitgetekend nadat de UIA in 1972 met een doctoraatsopleiding startte en er een opleidingscentrum voor jonge artsen nodig was. 40 jaar nadat de eerste artsen hun opleiding in het UZA genoten, zijn we trots op het opleidingsnetwerk dat zich tot ver buiten de provinciegrenzen heeft ontwikkeld. Samen vormen we de zorgverleners en specialisten van morgen en stomen we het zorglandschap klaar voor nieuwe maatschappelijke evoluties, met oog voor innovatie en samenwerking. Lees er hier meer over.

8 | 13

The next generation

Geen UZA zonder vrijwilligers

Wat doe je met zieke kinderen die de nood hebben aan spelen, als de zorgverleners daar niet altijd tijd voor hebben? Op de afdeling pediatrie introduceert het UZA in 1983 haar eerste vrijwilligerswerking. Al snel worden de vrijwilligers ook bij de volwassenen ingezet om te helpen, maar door een gebrek aan interne structuur en organisatie kunnen ze niet echt een band opbouwen met de patiënten of het personeel. Een gedegen vrijwilligerswerking werd uitgetekend en bloeide op.

Vandaag ondersteunen meer dan 100 vrijwilligers de werking van het UZA.

Lees meer

9 | 13

Geen UZA zonder vrijwilligers

Vandaag ondersteunen meer dan 100 vrijwilligers de werking van het UZA. Ze onthalen en voeren een gesprek met de patiënten, maken hem of haar wegwijs in het ziekenhuis, helpen bij het eten en voeren andere taken uit die ongelooflijk belangrijk zijn voor het welbevinden van de patiënten. Leven is verbinden, dat is de visie die onze vrijwilligers dagelijks in de praktijk brengen en waarvoor we hen erg dankbaar zijn.

Van loopwedstrijd tot Mont Ventoux

De UZA-medewerkers begrijpen het belang van zelfzorg om goed te kunnen zorgen voor anderen. Opladen en ontladen gebeurt dan ook zij aan zij met de collega’s. Het UZA is sterk vertegenwoordigd op kleine en grote loopwedstrijden in de regio, en fietsliefhebbers van het UZA vinden hun gading in de jaarlijkse klim op de Mont Ventoux. En in huis rollen we de yogamatten uit.

Lees meer

10 | 13

Van loopwedstrijd tot Mont Ventoux

d’Uzaren

Eind jaren ‘70 maken de studenten geneeskunde aan de UIA hun debuut op de planken tijdens een revue-show. De personages die ze opvoeren, vertonen opvallende gelijkenissen met de proffen. Een tiental jaar later en op vraag van de directie, kruipen een dertigtal UZA-medewerkers en oudstudenten opnieuw in de huid van bekende UZA-figuren. Het publiek komt niet meer bij en de show krijgt een vervolg. Uit het bonte gezelschap kiest regisseur Dirk Van Genechten twaalf personen voor een rol in een bestaande komedie: De Spaanse vlieg uit het Schipperskwartier.

Toneelgroep d’Uzaren is geboren!

Lees meer

11 | 13

d’Uzaren

Toneelgroep d’Uzaren is geboren!

Schoorvoetend maar vastberaden werden plannen gemaakt voor een jaarlijkse toneelvoorstelling en kijk, bijna 25 jaar later staan ze er nog steeds. De ploeg kan terugblikken op een zéér gevarieerd repertoire, gaande van komedies tot sociaal geëngageerde toneelstukken. Bovendien werd n.a.v het 30-jarig bestaan van het UZA in 2009 gestart met een najaarsproductie, ondertussen ook een traditie geworden. Die wordt steeds in het UZA-auditorium gebracht, terwijl het Forttheater in Edegem de vaste stek is voor de voorjaarsproducties.

Zei er iemand feest?

Of UZA-medewerkers een feestje kunnen bouwen? Laat deze beelden van de jaarlijkse nieuwjaarsrecepties, afscheidsfeestjes en teambuildings daar een bewijs van zijn. In 2019 vierden ze extra hard de 40e verjaardag van het UZA.

En samen met studenten verpleegkunde, vroedkunde, medische beeldvorming, medical management assistant en medische laboratoriumtechnologie zoeken we schoonheid en wijsheid in humor tijdens de jaarlijkse UZA Comedy Clinic.

Lees meer

12 | 13

Zei er iemand feest?

Gebundelde zorg

Om de zorg te optimaliseren en expertise te bundelen bouwde het UZA enkele samenwerkingsverbanden uit.

Lees meer

13 | 13

Gebundelde zorg

Helix, nieuw ziekenhuisnetwerk in regio Antwerpen

Het UZA bundelt al jaren de krachten met het AZ Klina in Brasschaat, het AZ Monica in Antwerpen en Deurne, het AZ Sint-Jozef in Malle, het AZ Rivierenland in Rumst, Bornem en Willebroek en woonzorg- en revalidatiecentrum De Dennen in Malle. Het ziekenhuisnetwerk heet Helix en is een sterk platform voor duurzame samenwerking. Er worden afspraken gemaakt rond de organisatie van zorgprogramma’s, investeringen en het delen van infrastructuur en apparatuur. Voor de patiënt betekent dit dat hij of zij wordt doorverwezen naar het ziekenhuis met de meeste expertise binnen een bepaald domein.

M-DNA

Het Moleculair Diagnostisch Netwerk Antwerpen (M-DNA) brengt sinds 2015 alle expertise inzake moleculaire pathologie uit de regio samen. Moleculaire pathologie is een discipline die (tumor)weefsel tot op het niveau van het DNA analyseert om kankerbehandelingen mogelijk te maken. Door de krachten te bundelen, kunnen we tumorprofi elen beter in kaart brengen, zoeken naar nieuwe tests en analyses, en ook de nieuwste technologie inzetten.

Iridium Kankernetwerk

Het Iridium Kankernetwerk is een samenwerking tussen de GZA-ziekenhuizen, AZ Klina, AZ Nikolaas, AZ Monica, AZ Sint-Jozef Malle, het UZA en ZNA. Door de expertise te bundelen op radiotherapie, medische oncologie en hematologie garandeert het netwerk patiënten uit de Antwerpse en Waaslandse regio optimale zorg, met onder meer innovatieve behandelingen en nieuwe geneesmiddelen.

Behandeling van hartziekten

Ook voor de behandeling van hartziekten is een netwerk opgericht, het Universitair Cardiologisch Netwerk Antwerpen (UCNA), met als deelnemende ziekenhuizen het UZA, AZ Sint-Dimpna in Geel, AZ Monica, AZ Klina en GZA. We ondersteunen de aangesloten ziekenhuizen om een eigen hartfalenkliniek op te richten en onze specialisten in hartrevalidatie zijn bij hen consulent. Voor interventiecardiologie kunnen de ziekenhuizen bij ons terecht of we ondersteunen hen bij hun eigen interventieprogramma. Op het vlak van kindercardiologie werken we dan weer samen met het UZ Gent: hartoperaties en interventiecardiologie gebeuren daar.

Psychiatrische zorg gebundeld

In 2007 had het UZA enkel nog een polikliniek psychiatrie en was het ziekenhuis op zoek naar een goede partner voor de universitaire hospitalisatie psychiatrie. Die werd in 2011 gevonden in het UPC Duffel. Voor kinder- en jeugdpsychiatrie hebben we een akkoord gesloten met de ZNA-ziekenhuizen.

De Vinci

Onder de associatie-overeenkomst Da Vinci verwijzen AZ Klina, AZ Rivierenland, AZ Monica en AZ Sint-Jozef Malle hun patiënten voor een PET-scan naar het UZA, GZA of ZNA. Binnen de samenwerking garanderen we de patiënt een zo kort mogelijke wachttijd en wordt gewerkt volgens dezelfde kwaliteitsstandaarden.